Denizlerimiz, hızla kirlenmekte. Kirliliğin ana nedeni denizlerin üzerinde sorumluluk sahibi olması gerekenlerin duyarsızlığıdır. Deniz kirliliğinin ana nedenleri herkes tarafından iyi bilinmeli doğu kamuoyu oluşmalıdır. Deniz kirliliği nedenleri nelerdir birlikte bakalım. Son dönemde ne yazıkki çokça duyduğumuz Marmara denizi kirliliği, aşağıdaki bütün sorunların sonucundan etkilenmektedir.
Deniz kirliliğini önlemek için yapılan çalışmalar bütünsel olarak ele alınmadığı taktirde başarılı etki yaratamaz.
Deniz Kirliliğinin Nedenleri Nelerdir ?
Deniz kirliliğinin nedenleri şunlardır:
- Endüstriyel Atık: Fabrikalar ve sanayi tesisleri atık su ve kimyasal maddeleri denizlere bırakarak kirletirler.
- Tarım Atıkları: Fazla gübre, pestisit, nitrat ve fosfat içerikli sular, tarım alanlarından akan nehirler ve akarsular yoluyla denizlere ulaşarak kirliliğe neden olur.
- Şehir Atıkları: Şehirlerde üretilen atıklar, kanalizasyon suları, evsel atıklar vb. çöpler denizlere atılır ve kirliliğe sebep olur.
- Petrol ve Gaz Sızıntıları: Denizlerdeki petrol ve gaz kaynaklarından sızan maddeler özellikle deniz canlılarına zarar verir.
- Turizm ve Deniz Taşımacılığı: Deniz taşımacılığı ve turizm faaliyetleri sırasında atık su ve kimyasal maddelerin denizlere atılması kirliliğe yol açar.
- Deniz Canlılarından Kaynaklanan Atıklar: Deniz canlılarına ait ölü yosunlar, balıklar, kabuklu deniz hayvanları gibi atıklar da deniz kirliliğine neden olur.
- Çevre Kirliliği: Denizlere yakın bölgelerde meydana gelen çevre kirliliği de denizleri olumsuz yönde etkiler.
Deniz Kirliliğinin Ana Nedenleri
Habitat Yıkımı
Denizlerde kirlilik ,habitatı, sondaj, madencilik, beton ve diğer yapı malzemeleri için agregaların taranması, tahrip edici demirleme, mercanların kaldırılması ve arazi “ıslahı” yoluyla olumsuz bir şekilde etkilenmiştir. Deniz kıyısına yapılan kontrolsüz gökdelenler, yerleşim alanları, deniz habitatını yok etmekte.
Karbon salınımı
Sanayi devriminden bu yana, insanlar atmosferdeki karbondioksiti, iklimle ilgili diğer olumsuz etkilerin yanı sıra Okyanus asitlenmesine ve Okyanus ısınmasına neden olan seviyelere yükseltti. Fabrikalar, organize sanayi bölgelerinin karbon salınımına karşı yasal ve uygulama eksikleri artmakta.
Kimyasal Kirlilik
Denizde ve karada endüstriden kaynaklanan, üreme döngüleri ve diğer biyolojik süreçlerdeki değişikliklerde hayvanları hemen veya uzun vadede etkileyen çok sayıda feci kimyasal dökülme olmuştur. Özellikle sanayi bölgelerinin kimyasal atıklarını derin denize deşarj etmeleri denizleri yok etmekte. Deniz kirliliğinin zararları artık görünüz bir hale gelmiştir
Petrol sızıntıları
Petrol tankeri kazaları ve neden olduğu çevre kirliliği tahminlerden çok daha tehlikeli boyutlarda. Ne yazık ki, sahilleri kaplayan, Okyanus bitki yaşamını boğmak için batan ve çok çeşitli kuşları, balıkları ve deniz memelilerini öldüren petrol sızıntıları hala meydana geliyor. Engellenemeyen deniz kazalar, denizlerde bulunan petrol istasyonlarında oluşan sızıntılar deniz hayatını yok etmekte.
Gürültü kirliliği
Deniz kirliliğine neden olan faktörler arasında inşaat, nakliye ve deniz gemilerinden kaynaklanan su altı gürültüsünün, deniz memelilerinin ve diğer birçok deniz türünün doğal davranışını önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor. Bu, toplu kıyıya vurma olayları meydana geldiğinde veya üreme başarısı azaldığında görülebilir.
Plastik kirliliği
Denizlerde plastik kirliliği, dünya, son 100 yılda Okyanuslara giren milyonlarca ton plastiğe uyandı. Bu belanın etkileri çok daha uzun sürecek. Denizlerimize atılan pet şişeler
Aşırı avlanma
Birçok bölgede, fabrika balıkçılığı yerel balık stoklarını yok etti ve gelecek için üremek için çok az yetişkin balık kalmakta. Yanlış avlanma ne yazıkki sonuçları bilinsede devam etmekte.
Yıkıcı Balıkçılık
Bazı balıkçılık uygulamaları yalnızca hedef türlerinin aşırı avlanmasına katkıda bulunmakla kalmaz, aynı zamanda deniz dibini tarayarak veya ölü olarak geri atılan diğer türleri yakalayarak çevreye zarar verir. Kötü avlanma modelleri ne yazıkki hızla artmakta. Avlanma kuralları ve şekilleri kesin kurallar ile belirlenmeli.
Yüzeysel akış
Artan kentleşmeyle birlikte, asfalt ve diğer yapay arazi yüzeyleri, nehirlere veya doğrudan denize kolayca akan petrol, dizel ve diğer zararlı kimyasallara katkıda bulunmakta.
Oksijensizleştirme
Deniz kirliliğinin nedenleri; Tarım için gübre kullanımının artması ve okyanus sularının ısınması, dünyanın belirli bölgelerinde Okyanus’un ötrofikasyonuna katkıda bulundu. Bu, doğal deniz yaşamı için biyolojik süreçleri olumsuz yönde etkileyebilecek daha az çözünmüş oksijen olduğu anlamına gelir.
Derin Deniz Madenciliği
Okyanusun karşı karşıya olduğu yeni bir konu, derin deniz madenciliğidir. Dizüstü bilgisayarlarımızda, telefonlarımızda ve pillerimizde gerekli olan metaller deniz tabanında bulunabilir – ama ne zarar vereceğiz?
Denizlerimizi Kurtarabiliriz
Deniz kirliliği çözümleri; mevcut durumunu çevreleyen olumsuzluklara rağmen, iyi haber şu ki, işleri tersine çevirmek için çok geç değil. Artık olumlu adımlar atmamız gerekiyor. Sorunların ne olduğunu bilirsek, Deniz kirliliği önlemleri alınabilir